ศัพท์ไทย - บาลี หมวด ม (มะ-, มั-)

 

ศัพท์ไทย - บาลี หมวด ม (มะ-, มั-)   

. ปุงลิงค์ , อิตถีลิงค์ ., นปุงสกลิงค์ / น. นาม / ก.กิริยา / กกิ. กิริยากิตก์ / คุ. คุณนาม / สำ. สำนวน / นิ. นิบาต /กวิ. กิริยาวิเสส

---------------

มะขามข้อเดียว ค. ถุลฺลวามนก

มะเขือ น. วาติงฺคณ. ภณฺฑากี, ภณฺฏากี,

มะเขือขาว น. วาตฺตากี, พฺรหตี, 

มะเขือเทศ น. ตกฺกาลีผล., 

มะเขือป่า น. อุมฺมตฺต. มาตุล. 

มะเขือพวง น. พฺยคฺฆี,

มะงุมมะงาหรา ค. ปริพฺภมก

มะเดหวี น. ทุติยราชินี,

มะนาว น. ทนฺตสฐ. ชมฺพีร. ชพฺภีร. ชมฺภุล.

มะพร้าว น. นาฬิเกร. กะลามะพร้าว น. นาฬิเกรกปาล. ต้นมะพร้าว น. นาฬิเกรทารุ. ใยมะพร้าว น. นาฬิเกรตนฺตุ.,

มะไฟ น. อคฺคิมนฺถ.

มะม่วง น. อมฺพ.., จูต. ต้นมะม่วง น. อมฺพรุกฺข. ป่ามะม่วง น. อมฺพวน., เปลือกมะม่วง น. อมฺพเปสิกา, พวงมะม่วง น. อมฺพปิณฺฑิ, หน่อมะม่วง น. อมฺพโปตก.

     มะม่วงสวาย น. เสตมฺพ. ปุณฺฑรีก. 

     มะม่วงสุก น. อมฺพปกฺก., ปริปากอมฺพ., 

     มะม่วงหนังกลางวัน น. อคฺคปฏฺฐ. 

     มะม่วงหวาน น. ปุณฺฑรีก. เสตมฺพ. 

     มะม่วงหอม น. สห. สหการ. 

     มะม่วงหิมพานต์ น. กจฺฉุผล.,

มะระ น. การเวลฺล. สุสวี.

มะรืนนี้ นิ. ปรสุเว ปรเสฺว อุตฺตรเสฺว

มะรุมมะตุ้ม ดู รุมล้อม

มะเร็ง น. มํสพฺพุท. อรุ.,

มะละกอ น. สาทุกณฺฏ. วาตกุมฺภณฺฑ. นาวผล.,

มะลิ น. ติณสูล., มลฺลิกา, ชยสุมน., ชาติสุมนา, สุมนา, มาลกี, ชาติ, วสฺสิกี, มาลตี, ดอกมะลิ น. สุมน., สุมนปุปฺผ., ดอกมะลิตูม น. สุมนมกุล., พวงมะลิ น. สุมนทาม.

มาลัยมะลิ น. สุมนมาลา,

     มะลิเครือ น. วสฺสิกา, 

     มะลิซ้อน น. สตฺตลา, มลฺลิกา, นวมลฺลิกา, นวมาลิกา, ติณสูล.,

     มะลิซ่อม ดู มะลุลี 

     มะลิป่า น. วนมลฺลิกา, 

     มะลิลา น. อปฺโผฏา, วนมลฺลิกา, 

     มะลิวัลย์ น. อปฺโผฏา, วนมลฺลิกา, กุนฺท.

มะลื่น (กระบก) น. กาสฺมิรี. เสปณฺณิ. เสปณฺณี. เสตปณฺณิ.

มะลุลี (มะลิอ่อม) น. มลุลี, สุมนา, ชาติสุมนา, มาลกี, ชาติ, วสฺสิกี, มาลตี,

มะหะหมัด น. มหมฺมทสตฺถุ.

มัก ก. โปณีภวติ อนุยาติ วิ. ปาเยน 

     มักโกรธ ค. โกธน กุชฺฌนสีล โกปี โทสน โรสน 

     มักคุ้น ดู คุ้นเคย 

     มักง่วง ค. มิทฺธี 

     มักง่าย ค. ปมตฺต อนวธาน กวิ. อนาทรํ อสกฺกจฺจ 

     มักได้ ค. อามิสจกฺขุก อตฺตตฺถปญฺญ ลาภคิทฺธ 

     มักทำผิดพลาด ค. ปตนสีล มติพฺภมชนก 

     มักน้อย น. อปฺปิจฉตา, สนฺโตส. สนฺตุฏฺฐิ, ค. อปฺปิจฺฉ สนฺตุฏฺฐ สนฺตุสฺสก 

     มักมาก น. มหาตณฺหา, มหิจฺฉตา, ค. มหาตณฺห มหิจฺฉ 

     มักมากในกาม น. กามโลลตา. ค. กามาตุร กามาสตฺต กามุก วิสยารสิก 

     มักใหญ่ ค. มหาตณฺห มหิจฺฉ 

     มักใหญ่ใฝ่สูง ดู ทะเยอทะยาน

มักกะโรนี (macaroni) น. อิตาลิเทสิยปิฏฺฐตนฺตุ.,

มัคคุเทศก์ น. มคฺคุทฺเทสก.

มังกร น. มกร. สปกฺขนาค. วฺยาล.

มั่งคั่ง น. สมิทฺธิ, มหาโภคตา, ค. อิพฺภ อฑฺฒ อฑฺฒก ธนิก ธนี สธน ธเนสฺสร ธนิย สมิทฺธ ผีต โกสิย มหทฺธน มหาโภค 

     มั่งคั่งสมบูรณ์ น. มหาปุณฺณตา, 

     มั่งมี ดู มั่งคั่ง 

มังสวิรัติ น. มํสวิรติ, มํสปฏิเสธน., ค. มํสปฏิเสธี

มังสะ น. มํส. (ดู เนื้อ)

มัจฉา น. มจฺฉ. (ดู ปลา) 

มัจฉาวิทยา น. ชลจรวิชฺชา,

มัชชวิรัติ น. มชฺชวิรติ, มชฺชปฏิเสธน., ค. มชฺชปฏิเสธี

มัชฌิมา ค. มชฺฌิม

มัชบาน น. มชฺชปาน., (น้ำเมา)

มัณฑนศิลป์ น. มณฺฑนสิปฺป.,

มัด น. พนฺธน., ก. พนฺธติ อุฑฺเฑติ สนฺนยฺหติ เวณีกโรติ กกิ. พทฺธ สนฺนทฺธ 

     มัดตราสัง ดู ตราสัง 

     มัดตรึง ก. ปฏิเวลฺลติ 

     มัดเป็นฟ่อน ก. กลาเป พนฺธติ 

     มัดมือไพล่หลัง ก. ปจฺฉาพาหํ พนฺธติ 

     มัดเล็กๆ น. ถพก. ปิณฺฑิ, โคจฺฉก. 

     มัดข้าว (ฟ่อน) น. กลาป. ปิณฺฑ. เวณี,

     มัดจำ น. สจฺจการ. ธนนิธาน., ก. สจฺจการํ  ฐเปติ, ธนํ นิทหติ ของมัดจำ น. นฺยาส. อุปนิธิ. วางมัดจำ น. สจฺจการ. สจฺจาปน., อุปนิกฺเขป. อุปนิธิ. ก. สจฺจการํ ฐเปติ

มัธยม ค. มชฺฌิม 

     มัธยมศึกษา น. มชฺฌิมกชฺฌาปน.,

มัธยัสถ์ น. สลฺลหุกวุตฺติ, วยปริมิติ, มิตพฺพยตา, ค. สลฺลหุกวุตฺตี มิตพฺพย 

มัน ๑ (พืชหัว) น. มูลก. จุจฺจุ. กนฺท. (เกลี้ยง) ค. วิมฏฺฐ สินิทฺธ 

     มันเทศ น. พทาลตา, อาลุว. กนฺท. 

     มันฝรั่ง น. โคฬาลุว. 

     มันมือเสือ น. วิลาสิตกนฺท. 

     มันสำปะหลัง น. อาลุวคจฺฉ. 

     มันอ้อน (พืชหัว) น. มูลก. จุจฺจุ. กนฺท.

มัน ๒ มันแข็ง (ไขสัตว์) น. วปา, 

     มันเปลว น. เมท. วสา, 

     มันสมอง น. มตฺถลุงฺค., ลุงฺค., ลสี, 

     มันหมู น. สูกรวสา, 

     มันเหลว น. เมท. วสา, วิลีนสิเนห. วิลีนเสฺนห.

มั่น ค. ทฬฺห คาฬฺห

     มั่นคง น. สณฺฐิติ, อวฏฺฐาน., อกุปฺปตา, อนิญฺชน., ถมฺภนา, ถมฺภิตตฺต., ถาวริย., ถาวเรยฺย., ถิรตา, นิจฺจลตา, อจาปลฺล., ค. กูฏ ทฬฺห คาฬฺห ถาวร ถิร เถร เถต ทฬฺหี อกุปฺป อสํกุปฺป นิพทฺธ อกฺขร อฏล อนิญฺชิต อวฏฺฐิต อจล นิจฺจล นิจฺจ นิรนฺตร นิพทฺธ อจปล ก. สนฺติฏฺฐติ ขทติ ฯเปฯ

     มั่นใจ น. โอกปฺปนา, อวฏฺฐิติ, นิจฺฉิตตฺต., เอกนฺตภาว. ก. โอกปฺเปติ, วิสฺสตฺโถ ภวติ

     มั่นใจตนเอง ค. วิสารท 

     มั่นใจมาก ค. นิสฺสงฺก เอกนฺตภาวี

     มั่นหมาย น. ภณฺฑน., เมธค. ค. สนฺนิสฺสิต อิจฺฉาปกต

มัมมี่ (mummy) น. สุรกฺขิตมตเทห.

มัว (น้ำ) ค. อนจฺฉ กลุส อวิล อาวิล ลุฬิต (แสง) ค. อวิสท มนฺทปฺปภ ตุหินาวุต (ตา) ก. ธูมายติ

มัวเมา น. มท. มทน., ปมาท. ปมชฺชน., มจฺฉา, สมฺมท. ค. มตฺต ปมตฺต สมฺมตฺต ก. มชฺชติ ปมชฺชติ 

     มัวเมาอยู่ในความสนุก ค. ขิฑฺฑาปโทสิก

     มัวหมอง ค. สงฺกิลิฏฺฐ มลีน มลีมส กิลิฏฺฐ กิลินฺน อุปกิลิฏฺฐ

มั่วโลกีย์ น. กามาเวส. กามาสตฺต. ทุราจาร.

มั่วสุม ก. มิสฺเสติ มิสฺสีภวติ

มัสตาร์ด (mustard) น. สาสป. สิทฺธตฺถ.

มัสยิด (masjid) น. มหมฺมทเทวายตน.,

มัสลิน (ผ้า) น. สุขุมกปฺปาสิก.,

----------///----------

[full-post]