ใบไม้ในป่า

ใบไม้ในป่า

-----------

ใบไม้ในป่า ----------- สำนวนที่บางอาจารย์-บางสำนักนิยมยกขึ้นมาอ้างเวลาแสดงธรรมที่อยู่นอกคัมภีร์ ก็คือ-สำนวน “ใบไม้ในกำมือกับใบไม้ในป่า” สำนวนนี้มาจากพระสูตรนี้ พึงสดับ - ......................................................... สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ สีสปาวัน กรุงโกสัมพี ครั้งนั้นพระผู้มีพระภาคทรงถือใบประดู่ลาย ๒-๓ ใบด้วยฝ่าพระหัตถ์ แล้วตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาตรัสถามว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน ใบประดู่ลาย ๒-๓ ใบที่เราถือด้วยผ่ามือกับใบที่บนต้น ไหนจะมากกว่ากัน ภิกษุทั้งหลายกราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ใบประดู่ลาย ๒-๓ ใบที่พระผู้มีพระภาคทรงถือด้วยฝ่าพระหัตถ์มีประมาณน้อย ที่บนต้นมากกว่าพระเจ้าข้า พระผู้มีพระภาคตรัสว่า อย่างนั้นแหละภิกษุทั้งหลาย สิ่งที่เรารู้แล้วมิได้บอกเธอทั้งหลายมีมาก ก็เพราะเหตุไรเราจึงไม่บอก? เพราะสิ่งนั้นไม่ประกอบด้วยประโยชน์ มิใช่พรหมจรรย์เบื้องต้น ไม่เป็นไปเพื่อความหน่าย ความคลายกำหนัด ความดับ ความสงบ ความรู้ยิ่ง ความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน เพราะเหตุนั้นเราจึงไม่บอก ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สิ่งอะไรเราได้บอกแล้ว? เราได้บอกแล้วว่า นี้ทุกข์ นี้เหตุเกิดแห่งทุกข์ นี้ความดับแห่งทุกข์ นี้ทางปฏิบัติดำเนินเพื่อความดับแห่งทุกข์ ก็เพราะเหตุไรเราจึงบอก? เพราะสิ่งนั้นประกอบด้วยประโยชน์ เป็นพรหมจรรย์เบื้องต้น ย่อมเป็นไปเพื่อความหน่าย ความคลายกำหนัด ความดับ ความสงบ ความรู้ยิ่ง ความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน เพราะฉะนั้นเราจึงบอก ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะฉะนั้นแล เธอทั้งหลายพึงทำความเพียรเพื่อรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้เหตุเกิดแห่งทุกข์ นี้ความดับแห่งทุกข์ นี้ทางปฏิบัติดำเนินเพื่อความดับแห่งทุกข์ ที่มา: สีสปาสูตร สังยุตนิกาย มหาวารวรรค พระไตรปิฎกเล่ม ๑๙ ข้อ ๑๗๑๒-๑๗๑๓ ......................................................... พระสูตรนี้แหละที่เอาไปพูดกันสั้น ๆ ว่า “ใบไม้ในกำมือกับใบไม้ในป่า” ความมุ่งหมายที่ยกขึ้นมาพูดก็เพื่อจะบอกว่า คำสอนของข้าพเจ้าหรือคำสอนของอาจารย์ข้าพเจ้าแม้จะไม่มีหรือไม่ตรงกับพระไตรปิฎก ก็ไม่ควรจะมาบอกว่าเป็นคำสอนที่ผิด เพราะนี่เป็น “ใบไม้ในป่า” คือเป็นคำสอนส่วนที่พระพุทธเจ้าไม่ได้นำมาตรัสสอน แต่ข้าพเจ้าและอาจารย์ของข้าพเจ้ากำลังนำมาสอนเพื่อให้คำสอนของพระพุทธเจ้าสมบูรณ์ขึ้น .......................... จะเห็นได้ว่าผู้ที่ชอบอ้างทฤษฎี “ใบไม้ในกำมือกับใบไม้ในป่า” อ่านพระสูตรนี้ไม่ตลอด หรือไม่ก็จงใจแกล้งทำเป็นไม่รู้ไม่เห็น พระพุทธเจ้าตรัสไว้ชัดเจนว่า ที่พระองค์ไม่ทรงนำ “ใบไม้ในป่า” มาตรัสสอนก็เพราะเป็นเรื่องที่ไม่มีประโยชน์ “ใบไม้ในป่า” เป็นเรื่องที่พระพุทธองค์ไม่นำมาตรัสสอน ไม่นำมาตรัสสอน เพราะไม่มีประโยชน์ นั่นก็คือ “ใบไม้ในป่า” เป็นเรื่องที่ไม่มีประโยชน์ แต่นักเผยแผ่ศาสนายุคใหม่พยายามจะเอา “ใบไม้ในป่า” มาสอนอีก จะให้เข้าใจว่ากระไร? เราทั้งหลายที่เข้ามาอยู่พระศาสนาของพระพุทธเจ้าจึงควรเข้าใจ และเมื่อเห็นใครเอา “ใบไม้ในป่า” มาสอน แม้เราจะห้ามไม่ได้ แต่ช่วยกันรู้ทันได้ ------------------- พลเรือตรี ทองย้อย แสงสินชัย ภาคีสมาชิก ราชบัณฑิตยสภา ๘ มีนาคม ๒๕๖๗ ๑๙:๕๐

[full-post]