แนะนำคัมภีร์ธรรมบทและชาดก (๓)
-----------------------------------
คัมภีร์ชาดกแบ่งเรื่องเป็นหมวดหมู่ตามจำนวนคาถาในแต่ละชาดก เรียกว่า “นิบาต” มีทั้งหมด ๒๒ นิบาต
ชื่อนิบาตและจำนวนชาดกในแต่ละนิบาต มีดังนี้ -
- พระไตรปิฎกเล่ม ๒๗ -
(๑) เอกนิบาต (เอ-กะ-) ชาดกที่มีคาถาเดียว
01 อปัณณกวรรค ๑๐ ชาดก
02 สีลวรรค ๑๐
03 กุรุงควรรค ๑๐
04 กลาวกวรรค ๑๐
05 อัตถกามวรรค ๑๐
06 อาสิงสวรรค ๑๐
07 อิตถีวรรค ๑๐
08 วรุณวรรค ๑๐
09 อปายิมหวรรค ๑๐
10 ลิตตวรรค ๑๐
11 ปโรสตวรรค ๑๐
12 หังสิวรรค ๑๐
13 กุสนาฬิวรรค ๑๐
14 อสัมปทานวรรค ๑๐
15 กกัณฏกวรรค ๑๐
รวม ๑๕ วรรค ๑๕๐ ชาดก
(๒) ทุกนิบาต (ทุ-กะ-) ชาดกที่มี ๒ คาถา
01 ทัฬหวรรค ๑๐
02 สันถวรรค ๑๐
03 กัลยาณธัมมวรรค ๑๐
04 อสทิสวรรค ๑๐
05 รุหกวรรค ๑๐
06 นตังทัฬหวรรค ๑๐
07 พีรณัตถัมภกวรรค ๑๐
08 กาสาววรรค ๑๐
09 อุปาหนวรรค ๑๐
10 สิคาลวรรค ๑๐
รวม ๑๐ วรรค ๑๐๐ ชาดก
(๓) ติกนิบาต ชาดกที่มี ๓ คาถา
01สังกัปปวรรค ๑๐
02ปทุมวรรค ๑๐
03อุทปานทูสกวรรค ๑๐
04อัพภันตรวรรค ๑๐
05กุมภวรรค ๑๐
รวม ๕ วรรค ๕๐ ชาดก
(๔) จตุกกนิบาต ชาดกที่มี ๔ คาถา
01กาลิงควรรค ๑๐
02ปุจิมันทวรรค ๑๐
03กุฏิทูสกวรรค ๑๐
04โกกิลวรรค ๑๐
05จุลลกุณาลวรรค ๑๐
รวม ๕ วรรค ๕๐ ชาดก
(๕) ปัญจกนิบาต ชาดกที่มี ๕ คาถา
01มณิกุณฑลวรรค ๑๐
02วัณณาโรหวรรค ๑๐
03อัฒฑวรรค ๕
รวม ๓ วรรค ๒๕ ชาดก
(๖) ฉักกนิบาต ชาดกที่มี ๖ คาถา
01อาวาริยวรรค ๑๐
02ขุรปุตตวรรค ๑๐
รวม ๒ วรรค ๒๐ ชาดก
(๗) สัตตกนิบาต ชาดกที่มี ๗ คาถา
01กุกกุวรรค ๑๐
02คันธารวรรค ๑๑
รวม ๒ วรรค ๒๑ ชาดก
(๘) อัฏฐกนิบาต ชาดกที่มี ๘ คาถา
01กัจจานิวรรค ๑๐
รวม ๑ วรรค ๑๐ ชาดก
(๙) นวกนิบาต ชาดกที่มี ๙ คาถา
๑๒ ชาดก
(๑๐) ทสกนิบาต ชาดกที่มี ๑๐ คาถา
๑๖ ชาดก
(๑๑) เอกาทสนิบาต ชาดกที่มี ๑๑ คาถา
๙ ชาดก
(๑๒) ทวาทสนิบาต ชาดกที่มี ๑๒ คาถา
๑๐ ชาดก
(๑๓) เตรสนิบาต ชาดกที่มี ๑๓ คาถา
๑๐ ชาดก
(๑๔) ปกิณณกนิบาต ชาดกที่มีคาถาคละกันเกิน ๑๓ คาถาขึ้นไป
๑๓ ชาดก
(๑๕) วีสตินิบาต ชาดกที่มี ๒๐ คาถา
๑๔ ชาดก
(๑๖) ติงสตินิบาต ชาดกที่มี ๓๐ คาถา
๑๐ ชาดก
(๑๗) จัตตาลีสนิบาต ชาดกที่มี ๔๐ คาถา
๕ ชาดก
- พระไตรปิฎกเล่ม ๒๘ -
(๑๘) ปัญญาสนิบาต ชาดกที่มี ๕๐ คาถา
๓ ชาดก
(๑๙) สัฏฐินิบาต ชาดกที่มี ๖๐ คาถา
๒ ชาดก
(๒๐) สัตตินิบาต ชาดกที่มี ๗๐ คาถา
๒ ชาดก
(๒๑) อสีตินิบาต ชาดกที่มี ๘๐ คาถา
๕ ชาดก
(๒๒) มหานิบาต ชาดกที่มีคาถามากเกิน ๘๐ ขึ้นไป
๑๐ ชาดก
รวม ๒๒ นิบาต ๕๔๗ ชาดก
.........................................................
ขออนุญาต “พูดให้กระทบใจ” ไว้ในที่นี้หน่อยหนึ่ง
งานอย่างนี้ ช่วยกันทำได้ไม่ยาก
นักเรียนบาลีหนุ่มๆ ยังกระฉับกระเฉงทำได้สบายมาก
ถ้ามีใจรัก หรือมีแก่ใจลุกขึ้นมาทำ
ก็จะช่วยแบ่งเบาภาระไปได้เป็นอันมาก
ไม่ต้องให้นักเรียนบาลีอายุใกล้ ๘๐ นั่งหลังขดหลังแข็งงุ่มง่ามอยู่คนเดียว
ท่านผู้ใดใครผู้หนึ่งทำงานแบบนี้ไว้ที่ไหนบ้างแล้ว กราบอนุโมทนาสาธุเป็นอย่างยิ่งครับ
.........................................................
พลเรือตรี ทองย้อย แสงสินชัย
๑๐ ตุลาคม ๒๕๖๖
๑๖:๕๖
[full-post]
แสดงความคิดเห็น
ข้อมูลความคิดเห็นของท่าน จะถูกตรวจสอบก่อนทุกครั้ง ฯ